2002 - Natasja Kensmil

De schilder Natasja Kensmil (1973) heeft uit handen van Karel Appel de Wolvecampprijs 2002 ontvangen voor haar oeuvre. Ze kreeg de prijs omdat haar werk zich volgens juryvoorzitter Rudi Fuchs het meest constant ontwikkelt. Het was volgens hem een `close finish' met de twee andere genomineerden: Ronald Ophuis (1968) en Michael Tedja (1971).

Natasja Kensmil (1973) heeft uit handen van Karel Appel de Wolvecampprijs 2002 ontvangen voor haar oeuvre. Ze kreeg de prijs omdat haar werk zich volgens juryvoorzitter Rudi Fuchs het meest constant ontwikkelt. Het was volgens hem een `close finish' met de twee andere genomineerden: Ronald Ophuis (1968) en Michael Tedja (1971).

Het gelukzalige geprevelde 'materie!' van Appel is prima te begrijpen als je op de Wolvecampprijs-expositie tussen de monumentale schilderijen van Kensmil komt te staan. Je ziet eerst alleen dikke verflagen, diepe kleuren, getekende kronkels. Alles geurt naar olieverf.

Dus: terug naar de vrije Cobra-expressie? Integendeel. Pas voorbij de bonte verflaag wordt het echt interessant. Na een tijdje kijken, duiken uit de krioelende verfklodders realistisch ogende figuren op, historische personages of pin ups. Op Por qué? (2002) zijn het bijvoorbeeld negentiende-eeuwse heren met baard en hoge hoed. Ze staan opgesteld als een ouderwets groepsportret, ze zijn overwoekerd door plantachtige lijnen. Het zijn keurige heren, maar in hun ogen twinkelen heel subtiel lichtjes van wreedheid.

Kensmil is duidelijk geïnspireerd door meesters van de existentiële beklemming als Francis Bacon en Edvard Munch. Op de beste schilderijen ligt deze beklemming er echter niet dik bovenop, die komt pas als je nietsvermoedend in het zo rustig ogende beeld gedoken bent. Maar soms wil ze te graag een stelling kwijt. Dan zie je opeens een Duitse adelaar of een klein hakenkruis, en dan weet je wel weer wat er gedacht moet worden.

Het is opvallend dat de genomineerde schilders alle drie sterk op zware, existentiële thema's zijn gericht, en daar ook herkenbare culturele beelden voor gebruiken. Hier geen meligheid of dromerige blijheid. De tentoonstelling als geheel is daardoor interessant geworden. Deze schilders willen heel erg graag dat de kijker niet onverschillig langsloopt. Soms intrigeert dat, soms is het hinderlijk expliciet, maar in elk geval is het uitgesproken, fel en ambitieus. Bij Kensmil is het verborgen.

Natasja Kensmil

Een Nederlandse kunstschilder van Surinaamse afkomst. Geschiedenis is een belangrijk thema in het werk van Natasja Kensmil. In haar schilderijen en tekeningen vallen in eerste instantie de lichte en donkere kleuren op. Pas daarna ontvouwen zich de andere kleurschakeringen en daarmee de verontrustende beelden die verborgen liggen in en onder de huid. Haar beelden van angst zijn raadselachtig en vaak gerelateerd aan religie en mythologische verhalen. In haar recente schilderijen en tekeningen speelt de confrontatie tussen materie en ziel, eeuwigheid en vergankelijkheid een belangrijke rol. Natasja Kensmil gebruikt de geschiedenis in haar werk, omdat ze ervan overtuigd is dat het heden bestaat in relatie tot en in onderhandeling met het verleden. In haar werk bevraagt ze keer op keer de verhouding tussen de mens en zijn identiteit, de maatschappij waarin hij leeft, de religie, de natuur en zichzelf. Constructie en destructie zijn in de natuur en de mens duidelijk zichtbaar; deze beweging vormt een essentieel proces in de drang tot verandering en vernieuwing. Natasja: “Vaak is er een wisselwerking tussen de landschappen en de figuurstukken. In beide benaderingen ga ik uit van de tegengestelde krachten - constructieve en destructieve - die in de natuur en in mensen schuilen”